Introductie

Dit is een eerste poging tot het leveren van encyclopedische informatie over het openbaar vervoer in Nederland. Het is op dit moment verre van compleet, en het zal nog wel enige tijd duren tot het compleet is (en het zal vermoedelijk nooit echt compleet worden). Verder zitten er zeker nog fouten in de vermeldde gegevens. Indien zij aan mij worden doorgegeven zal ik ze verbeteren. Voorlopig echter moet verwacht worden dat de informatie hier geregeld verandert. Zet dus geen links op naar de volgende twee deelbestanden, maar naar het bestand waar U vandaan kwam.

Organisatie

De informatie is op twee manieren toegankelijk; alle informatie via de lijst van maatschappijen, materieel informatie is ook toegankelijk via de materieellijsten. Vermoedelijk is de toegang via de lijst met maatschappijen het eenvoudigst, maar sommigen zullend daar anders over denken.

Maatschappijenlijst

Deze lijst bevat alle mij bekende maatschappijen die aan openbaar vervoer in Nederland deden (vooralsnog met uitzondering van veer- en vliegdiensten). Voor wat betreft de tramweg en spoorweg maatschappijen is de belangrijkste bron het boek van Sluiter, voor de bus maatschappijen ten eerste het boek van Derks voor maatschappijen sinds ongeveer 1950 en de uitgaven van de Autobuskroniek voor oudere maatschappijen.

Bij iedere maatschappij staat vermeld waar hij uit is ontstaan (zo nodig) en waarin hij is opgegaan (indien van toepassing). Voroalsnog is de beschrijving van de maatschappijen zeer schetsmatig. Meer uitgebreide beschrijvingen zijn te verwachten. De ingang is ten eerste de lijst met huidige maatschappijen waaruit via de geschiedenis het merendeel van de maatschappijen achterhaald kan worden. Ten tweede zijn er twee alfabetische lijsten, een van spoor- en tramweg maatschappijen en een van busmaatschappijen, die kunnen ook als toegang gebruikt worden. Momenteel staan de trolleybus maatschappijen nog onder de spoor- en tramwegmaatschappijen gerangschikt, maar dat zal veranderen. Alle informatie is voorzover ik die uit mijn bronnen heb kunnen achterhalen, iedere aanvulling is welkom.

Voor de busmaatschappijen is er nog een beperking. Voor 1926 was busvervoer vrij en er ontstonden vele maatschappijen en maatschappijtjes die een busbedrijf startten, soms om al na een paar weken te staken. De enige eisen waren dat de gemeenten waar de buslijn eindigde een standplaatsvergunning afgaven en dat enige tijd voor start en einde dit werd aangekondigd in bladen. Zeker het einde zal lang niet altijd aangekondigd zijn geweest. Ook is bekend dat soms diensten tijdelijk werden gestaakt omdat de ondernemer elders betere vooruitzichten had, misschien wel tijdelijk. Zo is bekend dat een Rotterdamse lokale dienst tijdelijk, en zonder aankondiging, niet reed omdat de ondernemer gedurende de zomermaanden meer profijt zag in een lijntje in Zeeland.

In 1926 veranderde dat voor wat betreft de niet-lokale lijnen, vanaf dat moment was een provinciale vergunning vereist. Sinds die tijd zijn busbedrijven tenminste enigszins te volgen (hoewel ook na die tijd ondernemers lijnen staakten zonder dit aan de provincie kenbaar te maken, zodat een vergunning pas veel later werd ingetrokken). In 1936-38 veranderde de situatie opnieuw, vanaf die tijd worden vergunningen niet meer door de provincie verschaft maar door de centrale overheid. Gedurende die overgangsperiode waren er weer wat ondernemers die door de mazen van de wet glipten en wilde busdiensten begonnen, ook hiervan is lang niet alles te achterhalen, en niets in deze informatie vermeld.

Mede doel van de wetgeving 1936-38 was mogelijk concentratie van bedrijven; in ieder geval was dat wat er gebeurde met als gevolg momenteel een klein aantal busbedrijven met slechts een enkele kleine.

Een andere rol in het busbedrijf speelde de Nederlandse Spoorwegen via ATO. Dit bedrijf heeft gefungeerd als katalisator van het onder een moedermaatschappij stellen van de streekvervoerbedrijven, toen onder NS, nu onder VSN.

Deze geschiedenis is althans redelijk te volgen.

Materieellijsten

Ook hier ben ik (uiteraard) beperkt door mijn (soms strijdige) bronnen. De tramlijsten zijn redelijk compleet, voor bussen is dat veel minder. Een van de oorzaken is hier dat bussen veel korter meegaan dan trams en treinen en er daardoor al in de prehistorie van het openbaar vervoer veel verloren zijn gegaan. Zo ook bij paardetramrijtuigen en stoomtramrijtuigen. In alle gevallen wordt getracht de loop van een voertuig via de verschillende maatschappijen ook te volgen.

Treinmaterieel

Reizigersrijtuigen van de NS hebben sinds 1950 zogenaamde bakcodes. Hierbij is een uniek nummer toegekend aan ieder rijtuig en ieder deel van een treinstel. Bij de oorspronkelijke toekenning werd zelfs terugwaarts toegekend zodat ook rijtuigen die op het moment van toekenning al niet meer bestonden toch een bakcode toegewezen kregen. Hoewel niet een eerste toegang worden bakcodes overal vermeld met verwijzingen naar lijsten. Die lijsten geven de beste informatie over verwisselingen. Voor treinstellen bestaande uit meerdere bakken kan de informatie zelfs via verschillende wegen worden gevonden. Ten eerste is er in de lijst met treinstellen een ingang voor de serie, die verwijst door naar drie deelbestanden, het eerste is een lijst met afvoerdata (indien van toepassing, indien er nog niets of slechts weinig is afgevoerd wordt dat in de hoofdtekst vermeld), verder een verwijzing naar de beschrijving van de bakken (via de bakcode nummers). Bakwisselingen kunnen inderdaad via dat laatste worden gevonden, echter bakwisselingen met een bak met een andere hoofdcode wordt in de hoofdtekst vermeld. Tenslotte is er (indien bakwisselingen en nummering niet op volgorde plaatsvind) een verwijzing plaats naar een bestand met de werkelijke nummering (indien het veel is, anders staan die gegevens in de hoofdtekst over bakcodes) en bij bakwisselingen een verwijzing naar gegevens die de werkelijke samenstelling van treinstellen die daarbij betrokken zijn.

Tram- en metromaterieel

Gelede trams en metro's bestaan ook uit verschillende onderdelen, alleen het Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam hanteert bakcodes voor de metro en sneltram rijtuigen, verder zijn er geen offic"\ele codes. Ik hanteer hier de standaard methode om de voorste bak de A-bak te noemen, de achterste de B-bak en bij dubbelgelede rijtuigen de middelste de C-bak. Hier zijn geen direkte verwijzingen (het aantal verwisselingen is belangrijk minder dan bij treinen en zo ze er zijn zijn ze in de beschrijving aangegeven). Theoretisch is het uiteraard mogelijk dat bij een volstrekt symmetrisch stel de A-bak en B-bak identiek zijn; voorzover ik weet komt dat bij trams en metro's in Nederland niet voor.

Busmaterieel

[Dit beschrijft wat gaat komen...]

De materieellijsten zijn momenteel beperkt tot de grote stedelijke vervoerbedrijven en daarnaast de bussen die een zogenaamd NS-nummer (of ESO-nummer of VSN-nummer) hebben gehad. Bij afvoer is lang niet altijd vermeld waar een bus naartoe ging, alleen als hij terechtkwam bij een van de behandelde maatschappijen.

Voor streekvervoerbedrijven is het NS/ESO/VSN-nummer van belang. In 1941 besloot NS een centrale nummering te hanteren voor alle bussen van haar dochterondernemingen. Bij overgang op ESO en later VSN werd die centrale nummering gehandhaafd. In eerste instantie ging het om bussen genummerd beneden de 1000, vanaf 1947 zien we een hele grote reeks bussen met hogere nummers. Vanaf die tijd is ook lang niet altijd duidelijk of een lager nummer nu een NS-nummer was of een eigen bedrijfsnummer voor een bus waarvoor geen NS-nummer was gereserveerd. Daarnaast voer(d)en een aantal ondernemingen nog eigen wagennummers naast de NS-nummers. Hoewel uitbreiding zal volgen bevatten de lijsten nu alleen de NS-nummers beneden de 1000 van voor ongeveer 1960. Daarna is niet meer zeker wat nu NS-nummers waren en wat niet.

De centrale ingang (en momenteel enige) voor de dochters is de NS-nummer lijsten. Die zijn op een bepaalde manier geordend, in volgorde:
1. De bussen gedurende de oorlog met nummers onder de 1000. Dit is een reeks die loopt van 1 tot 676. Hoewel duplikaten voorkwamen lijkt dat niet de intentie te zijn geweest (zie hoe de busnummeringe van de NOF bussen na aankoop door NS doorlopen om de bussen nummer 600-612 die waren gehuurd en op dat moment al niet meer in dienst waren). Vermoedelijk hebben bussen 613-615 ook bestaan, maar daar is geen zekerheid over.
2. De direct na-oorlogse bussen. Hierbij werd vrij willekeurig genummerd waarbij soms bussen een nummer kregen van een bus die niet meer bestond en ook nieuwe reeksen werden aangesproken. Alles weer onder de 1000. In hoofdzaak waren dit noodbussen die slechts kort in dienst zijn geweest.
3. Latere bussen onder de 1000. Slechts een paar verkregen door overname en daarnaast wat nieuwbouw voor LTM.
4. De eerste bussen boven de 1000. Dit zijn vrij grote reeksen met soms honderden bussen. In de eerste periode tot omstreekst 1968 is er geen overlap in nummer (behalve in een paar gevallen).
5. Een tweede periode liep van 1968 tot 1988, ook weer met weining overlap.
6. De derde periode van 1988 tot nu.

Voor de gemeentevervoerbedrijven is globaal een chronologische ordening gehanteerd.

Literatuur

De Autobuskroniek, maandblad
D'AT, weekblad
Het Openbaar Vervoer, maandblad
L.J.P. Albers
1924-1961, De 'Blauwe Tram'
Trams en tramlijnen deel 8
Wyt, Rotterdam, 1971, ISBN 90 6007 572 2
Fokke Bakker & Tom Bergstra
De Zuiderzee-Stoomtram
Pirola, Schoorl, 1987, ISBN 90 6455 062 X
J.H. Bartman & G.J. de Swart
De NZH 1, het tramtijdperk
Alkenreeks 167
Alk, Alkmaar, ?
A.E. van Bergen & H. Zandbergen
Van stoomtram tot DVM
NVBS reeks 14
De Bataafsche Leeuw, Amsterdam/Dieren, 1985, ISBN 90 6707 076 9
Johan Blok
Haagse trams, het haagse trammaterieel van 1864 tot heden
Elmar, Rijswijk, 1993, ISBN 90 389 0062 7
Joh. Blok
De buitenlijnen van de Haagse Tramweg Maatschappij
Pirola, Schoorl, 1988, ISBN 90 6455 074 3
R.F. de Bock
1904-1969, 65 Jaar elektrische tram in Den Haag
Trams en tramlijnen deel 1
Wyt, Rotterdam, 1969, ISBN 90 6007 502 1
R.F. de Bock
Van 1 tot 37. Korte geschiedenis van 50 haagse tramlijnen
Trams en tramlijnen deel 4
Wyt, Rotterdam, 1970, ISBN 90 6007 532 3
R.F. de Bock
De stoomtrams in en om Den Haag en Gouda
Trams en tramlijnen deel 14
Wyt, Rotterdam, 1972, ISBN 90 6007 642 7
R.F. de Bock
Den Haag, vijftig jaar per HTM-bus
Wyt, Rotterdam, 1974, ISBN 90 6007 519 6
R.F. de Bock & R.G. Klomp
De haagse paardetrams
Trams en tramlijnen deel 24
Wyt, Rotterdam, 1975, ISBN 90 6007 742 3
L. Bijkerk, H. Brouwer & J.H.S.M. Veen
De stoomtrams van Friesland en N.W. Overijssel
Trams en tramlijnen deel 12
Wyt, Rotterdam, 1972, ISBN 90 6007 622 2
Luc Calay, Gerrit Nieuwenhuis & Yves Steenebruggen
Benelux Lokomotieven en Treinstellen, 1977-01-01
Frank Stenvalls F"orlag, Malm"o, 1978, ISBN 91 7266 029 5
Ray Deacon
Trams in Amsterdam
Sheaf Publishing, Sheffield, 1980, ISBN 0 9505458 2 1
K.H.M. Derks
Autobussen
Alk, Alkmaar, 1985, ISBN 90 6013 800 7
J. Deijs
De amsterdamse tram in het verleden en heden
Alkenreeks 149
Alk, Alkmaar, ?
Ir. J.I. Dorgelo e.i.
Modelspoorwegbouw Vandaag
Holkema & Warendorf, Amsterdam, ?
H.J.A. Duparc
De amsterdamse paardetrams
Trams en tramlijnen deel 17
Wyt, Rotterdam, 1973, ISBN 90 6007 672 9
H.J.A. Duparc
Lijnenloop openbaar vervoer Amsterdam, 1839-1989
Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam, 1989
H.J.A. Duparc
Het trambedrijf van de NZH, tussen Spui en Zandvoorts strand
NVBS reeks 26
Schuyt & Co., Haarlem, 1995, ISBN 90 6097 388 7
H.J.A. Duparc
Trams in en om Amsterdam
Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Spoor- en Tramwegwezen, ?
H.J.A. Duparc, H. de Herder, W.J.M. Leideritz, H.A. van Lith, Mr. T. Olthoff & Ir. J.W. Sluiter
Paardetrams in het centrum en zuiden van Nederland
Trams en tramlijnen deel 29
Wyt, Rotterdam, 1977, ISBN 90 6007 792 X
Dr. H.J.A. Duparc, Ir. H.P. Kaper & L. Stigter
Trammend naar de metro
NVBS reeks III
E.J. Brill, Leiden, 1968
H.J.A. Duparc & J.W. Sluiter
Lijnen van gisteren
E.J. Brill, Leiden, 1975, ISBN 90 04 04192 3
Drs. A. Dijkers
De R.T.M. op de zuid-hollandse en zeeuwse eilanden
NVBS reeks VII
E.J. Brill, Leiden, 1971
A. Dijkers & H.G. Hesselink
De stoomtrams op de Zuid-Hollandse eilanden en in Zeeland
Trams en tramlijnen deel 16
Wyt, Rotterdam, 1973, ISBN 90 6007 662 1
A. Dijkers, R.G. Klomp, W.B. van Norden & J.C. de Wilde
Paardetrams in het westen van Nederland
Trams en tramlijnen deel 27
Wyt, Rotterdam, 1977, ISBN 90 6007 772 5
W.I. Engel
De Gooische Stoomtram en andere lijnen in het Gooi
Trams en tramlijnen deel 11
Wyt, Rotterdam, 1972, ISBN 90 6007 612 5
W.I. Engel
De Gooische Moordenaar
Pirola, Schoorl, 1981, ISBN 90 6455 024 7
W.I. Engel & J. Kok
Stoomtrams van Wadden tot IJ
Trams en tramlijnen deel 19
Wyt, Rotterdam, 1973, ISBN 90 6007 692 3
Prof. Dr. J.A. Faber, red.
Het spoor, 150 jaar spoorwegen in Nederland
Meulenhoff, Amsterdam, 1989, ISBN 90 290 9618 7
P. Felix, red.
Uit met de stoomtram
Stoomtram Hoorn-Medemblik, ?
Guus Ferr'ee
Trammend door Twente
Pirola, Schoorl, 1983, ISBN 90 6455 032 8
Dr. J.M. Fuchs
Onderweg, een eeuw personen- en goederenvervoer in Nederland
Koninklijke Nederlands Vereniging van Transport Ondernemingen, 1981
Carel van Gestel, ed.
Spoor & trein, editie 1
Alk, Alkmaar, 1990, ISBN 90 6013 990 9
Carel van Gestel, ed.
Spoor & trein, editie 2
Alk, Alkmaar, 1991, ISBN 90 6013 503 2
Carel van Gestel, ed.
Spoor & trein, editie 3
Alk, Alkmaar, 1992, ISBN 90 6013 515 6
Carel van Gestel, ed.
Spoor & trein, editie 4
Alk, Alkmaar, 1993, ISBN 90 6013 529 6
Carel van Gestel, ed.
Spoor & trein, editie 5
Alk, Alkmaar, 1994, ISBN 90 6013 001 4
Carel van Gestel, ed.
Spoor & trein, editie 6
Alk, Alkmaar, 1995, ISBN 90 6013 026 X
Carel van Gestel & Bert van Reems
Elektrische locomotieven in Nederland
Alk, Alkmaar, 1989, ISBN 90 6013 969 0
Carel van Gestel & Bert van Reems
Dieseltreinen in Nederland
Alk, Alkmaar, 1988, ISBN 90 6013 975 5
Carel van Gestel, Bert van Reems en Lex Tempelman
Elektrische treinen in Nederland deel 1
Alk, Alkmaar, 1992, ISBN 90 6013 989 5
Carel van Gestel, Bert van Reems en Lex Tempelman
Elektrische treinen in Nederland deel 2
Alk, Alkmaar, 1994, ISBN 90 6013 526 1
J. de Graaf
De leidse paardetram
NVBS reeks X
E.J. Brill, Leiden, 1979, ISBN 90 04 05994 6
F. van der Gragt
Museumtrams in Nederland
Trams en tramlijnen deel 2
Wyt, Rotterdam, 1970, ISBN 90 6007 512 9
F. van der Gragt
Museumtrams in Nederland
Trams en tramlijnen deel 2, editie 2
Wyt, Rotterdam, 1972, ISBN 90 6007 602 8
Jan Erik Grunveld
Per ATO en Spoor
Matrijs, Utrecht, 1987, ISBN 90 70482 53 3
T.L. Hameeteman
Locomotieven toen en nu
Alk, Alkmaar, ?, ISBN 90 6013 605 5
J.C. van Hartingsveldt
De Westlandsche Stoomtram
Trams en tramlijnen deel 31
Wyt, Rotterdam, 1981, ISBN 90 6007 812 8
Bas v.d. Heiden
RTM autobussen op de eilanden
Deboektant, Klaaswaal, [1989], ISBN 90 71802 28 0
J.J. van Helden, Jac. de Graaf & J.C. de Wilde
Voorlopers van de 'Blauwe Tram'
Trams en tramlijnen deel 21
Wyt, Rotterdam, 1974, ISBN 90 6007 712 1
H. de Herder, H.A. van Lith & A.J.J. Bink
Stoomtrams in het centrum van Nederland
Trams en tramlijnen deel 18
Wyt, Rotterdam, 1973, ISBN 90 6007 682 6
H.G. Hesselink
Motortrams
Trams en tramlijnen deel 26
Wyt, Rotterdam, 1977, ISBN 90 6007 762 8
H.G. Hesselink
Stoomtrams in Gelderland
Trams en tramlijnen deel 28
Wyt, Rotterdam, 1977, ISBN 90 6007 782 2
H.G. Hesselink
150 Jaar seinen voor treinen
Spoorwegen in Nederland deel 6
Wyt, Rotterdam, 1978, ISBN 90 6007 567 6
H.G. Hesselink
De eerste moeilijke jaren
Hoe het spoor spoor werd deel 1
Wyt, Rotterdam, ?, ISBN 90 6007 597 8
H.G. Hesselink
Problemen moeten worden opgelost
Hoe het spoor spoor werd deel 2
Wyt, Rotterdam, ?, ISBN 90 6007 607 9
H.G. Hesselink
De trams op Walcheren
Zeelandreeks 8
Den Boer, 1981, ISBN 90 70027 70 4
H.G. Hesselink
Spoorwegen in Nederland in oude ansichten, deel 1
Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1978, ISBN 90 288 0073 5
H.G. Hesselink
Spoorwegen in Nederland in oude ansichten, deel 2
Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1980, ISBN 90 288 0097 2
H. van 't Hoogerhuijs, J.M. Moerland & B.A. Schenk
Trams 1991
Alk, Alkmaar, 1990, ISBN 90 6013 872 4
H. van 't Hoogerhuijs, J.M. Moerland & B.A. Schenk
Trams 1992
Alk, Alkmaar, 1991, ISBN 90 6013 883 X
H. van 't Hoogerhuijs, J.M. Moerland & B.A. Schenk
Trams 1993
Alk, Alkmaar, 1992, ISBN 90 6013 894 5
H. van 't Hoogerhuijs & B.A. Schenk
Trams 1994
Alk, Alkmaar, 1993, ISBN 90 6013 538 5
H. van 't Hoogerhuijs & B.A. Schenk
Trams 1995
Alk, Alkmaar, 1994, ISBN 90 6013 546 6
Drs. G. Hupkes
Treinen
Elsevier pockets U 26
Elsevier, 1964
A. van Kamp
Vaarwel! Blauwe Tram
Uitgeverij A. van Kamp, Heiloo, 1989, ISBN 90 72721 02 0
H.P. Kaper & J.H.S.M. Veen
De rotterdamse paardetrams
Trams en tramlijnen deel 20
Wyt, Rotterdam, 1974, ISBN 90 6007 702 4
P.H. Kiers & J.H. Stork
De geschiedenis van de amsterdamse elektrische tramlijnen
Trams en tramlijnen deel 22
Wyt, Rotterdam, 1974, ISBN 90 6007 722 9
P.H. Kiers
Het autobusbedrijf, de werk- en dienstauto's van de Gemeentetram Amsterdam
-, 1994
J. Kok
't Boemeltje van Purmerend
Pirola, Schoorl, 1981, ISBN 90 6455 019 0
J. Kok
Stoomtrams rond Alkmaar
Pirola, Schoorl, 1981, ISBN 90 6455 023 9
J. Kok
Stoomtrams rond Hoorn
Pirola, Schoorl, 1982, ISBN 90 6455 026 3
C.M. Koster
Uit de geschiedenis van de Rotterdamse Stoomtram, deel 1
Pirola, Schoorl, 1984, ISBN 90 6455 035 2
C.M. Koster
Uit de geschiedenis van de Rotterdamse Stoomtram, deel 2
Pirola, Schoorl, 1985, ISBN 90 6455 038 7
Hans Kuipers
Geschiedenis van de autobus
Alkenreeks 146
Alk, Alkmaar, ?
W.J.M. Leideritz
De stoomtrams van Noord-Brabant en Limburg
Trams en tramlijnen deel 13
Wyt, Rotterdam, 1972, ISBN 90 6007 632 X
W.J.M. Leideritz
De stoomtrams van Noord-Brabant, 2e druk
Trams en tramlijnen deel 30
Wyt, Rotterdam, 1977, ISBN 90 6007 802 0
W.J.M. Leideritz
De elektrische tram
Alk, Alkmaar, ?, ISBN 90 6013 687 X
W.J.M. Leideritz
De tramwegen van Noord-Brabant
NVBS reeks IX
E.J. Brill, Leiden, 1978, ISBN 90 04 05706 4
W.J.M. Leideritz
Van paardetram tot dubbelgelede
Minerva, Zandvoort aan Zee, [1966]
W.J.M. Leideritz
Van paardetram tot dubbelgelede, tweede editie
Alk, Alkmaar, 1979, ISBN 90 6013 904 6
C. van Mechelen
70 Jaar elektrische tram in Amsterdam
Trams en tramlijnen deel 5
Wyt, Rotterdam, 1970, ISBN 90 6007 542 0
J. Mulder
Tram en bus rond de Martini
NVBS reeks V
E.J. Brill, Leiden, 1970
J. Mulder, Drs. R.K. de Jong & E.J. Bouwman
De elektrische trams van Groningen, Arnhem en Nijmegen
Trams en tramlijnen deel 7
Wyt, Rotterdam, 1971, ISBN 90 6007 562 5
H. Nieweg
Op smalspoor door Gelderland
NVBS reeks VIII
E.J. Brill, Leiden, 1976, ISBN 90 04 04524 4
G.J. Nieuwenhuis
Moderne spoorwegen
Alk, Alkmaar, 1981, ISBN 90 6013 760 4
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1978
Alk, Alkmaar, 1977, ISBN 90 6013 710 8
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1979
Alk, Alkmaar, 1978, ISBN 90 6013 723 X
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1980
Alk, Alkmaar, 1979, ISBN 90 6013 738 8
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1981
Alk, Alkmaar, 1980, ISBN 90 6013 756 6
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1982
Alk, Alkmaar, 1981, ISBN 90 6013 771 X
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1983
Alk, Alkmaar, 1982, ISBN 90 6013 782 5
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1984
Alk, Alkmaar, 1983, ISBN 90 6013 795 7
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1985
Alk, Alkmaar, 1984, ISBN 90 6013 808 2
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1986
Alk, Alkmaar, 1985, ISBN 90 6013 818 X
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1987
Alk, Alkmaar, 1986, ISBN 90 6013 829 5
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1988
Alk, Alkmaar, 1987, ISBN 90 6013 839 2
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1989
Alk, Alkmaar, 1988, ISBN 90 6013 851 1
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1990
Alk, Alkmaar, 1989, ISBN 90 6013 861 9
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1991
Alk, Alkmaar, 1990, ISBN 90 6013 871 6
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1992
Alk, Alkmaar, 1991, ISBN 90 6013 882 1
Gerrit Nieuwenhuis
Spoorwegen 1993
Alk, Alkmaar, 1992, ISBN 90 6013 893 7
Gerrit Nieuwenhuis & Richard Latten
Spoorwegen 1994
Alk, Alkmaar, 1993, ISBN 90 6013 537 7
Gerrit Nieuwenhuis & Richard Latten
Spoorwegen 1995
Alk, Alkmaar, 1994, ISBN 90 6013 545 8
Gerrit Nieuwenhuis & Richard Latten
Spoorwegen 1996
Alk, Alkmaar, 1995, ISBN 90 6013 553 9
Gerrit Nieuwnhuis & Yves Steenebruggen
Benelux Lokomotieven en Treinstellen, 1981-01-01
Frank Stenvalls F"orlag, Malm"o, 1982, ISBN 91 7266 054 6
Gerrit Nieuwenhuis & Gerard Stoer
Spoor- en tram materieel in Nederland
Alk, Alkmaar, 1982, ISBN 90 6013 916 X
Gerrit Nieuwenhuis & Hans Nahon
Spoorweg materieel in Nederland
Alk, Alkmaar, 1987, ISBN 90 6013 949 6
Mr. T. Olthoff
De paardetrams in Noord- en Oost-Nederland
Trams en tramlijnen deel 23
Wyt, Rotterdam, 1976, ISBN 90 6007 732 6
S. Overbosch
De stoomlocomotieven der nederlandse tramwegen
De Bataafsche Leeuw, Amsterdam/Dieren, 1985, ISBN 90 6707 051 3
A.D. de Pater
The locomotives built by 'Machinefabriek "Breda"'
NVBS reeks VI
E.J. Brill, Leiden, 1970
R.A.M. Platjouw
Trammelant
-, [1989]
Jan Reeskamp
De elektrische tram in en om Utrecht
Trams en tramlijnen deel 3
Wyt, Rotterdam, 1970, ISBN 90 6007 522 6
Dr. J.H.E. Reeskamp
Locomotieven voorheen en thans
Alkenreeks 42
Alk, Alkmaar, ?
Dr. J.H.E. Reeskamp
Trams
Alkenreeks 72
Alk, Alkmaar, ?
Jan Reeskamp
De nederlandse paardetram in oude ansichten
Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1970
Jan Reeskamp
De nederlandse stoomtram in oude ansichten
Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1970
Jan Reeskamp
De nederlandse elektrische tram in oude ansichten
Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1970
H.J.F. de Roy van Zuydewijn
Per Noord-Zuid er op Uit!
De Bussy, Amsterdam, ?
G.A. Russer
Sporen door de Haarlemmermeer
Pirola, Schoorl, 1984, ISBN 90 6455 036 0
B.A. Schenk
Trams 1996
Alk, Alkmaar, 1995, ISBN 90 6013 554 7
P.H. Scheurleer & J.H. Bartman
De NZH 2, het busbedrijf
Alkenreeks 168
Alk, Alkmaar, ?
W.H. Schoonaard
De elektrische tram van Rotterdam
Trams en tramlijnen deel 6
Wyt, Rotterdam, 1971, ISBN 90 6007 552 8
S. Selleger
Bello
Pirola, Schoorl, 1984 (2e druk), ISBN 90 6455 016 8
Ir. J.W. Sluiter
Beknopt overzicht van de nederlandse spoor- en tramwegbedrijven
NVBS reeks I
E.J. Brill, Leiden, 1967 (2e herziene druk)
J.F. Smit
Rotterdam Hofplein-Den Haag-Scheveningen Kurhaus
Phoenix & den Oudsten bv, Rotterdam, ISBN 90 71082 09 1
J.F. Smit
De geschiedenis van de Blauwe Tram
Kluwer Technische Boeken, Deventer/Antwerpen, 1978, ISBN 90 201 1071 3
H.M.R.A. Solle
De geschiedenis van de rotterdamse elektrische tramlijnen
Trams en tramlijnen deel 25
Wyt, Rotterdam, 1979, ISBN 90 6007 752 0
Fred van der Spek
Amsterdamse autobussen, 1908-1960
Deboektant, Klaaswaal, [1990], ISBN 90 71802 53 1
Rob. Stamkot, R.F. de Bock & Ir. C.A. van der Eijk
Elektrische trams in Twente, Zuid-Limburg en Zeeland
Trams en tramlijnen deel 10
Wyt, Rotterdam, 1971, ISBN 90 6007 592 7
A. Steenmeijer
De Zeister Tram
Pirola, Schoorl, 1982, ISBN 90 6455 027 1
A. Steenmeijer
Trams langs de Utrechtse Heuvelrug
Pirola, Schoorl, 1983, ISBN 90 6455 029 8
A. Steenmeijer
De Gemeente Tram Utrecht
Pirola, Schoorl, 1986, ISBN 90 6455 046 8
Gerard Stoer
Trams 1979
Alk, Alkmaar, 1978, ISBN 90 6013 724 8
Gerard Stoer
Trams 1980
Alk, Alkmaar, 1979, ISBN 90 6013 739 6
Gerard Stoer
Trams 1981
Alk, Alkmaar, 1980, ISBN 90 6013 757 4
Gerard Stoer
Trams 1982
Alk, Alkmaar, 1981, ISBN 90 6013 772 8
Gerard Stoer
Trams 1983
Alk, Alkmaar, 1982, ISBN 90 6013 783 3
Gerard Stoer
Trams 1984
Alk, Alkmaar, 1983, ISBN 90 6013 796 5
Gerard Stoer
Trams 1985
Alk, Alkmaar, 1984, ISBN 90 6013 809 0
Gerard Stoer
Trams 1986
Alk, Alkmaar, 1985, ISBN 90 6013 819 8
Gerard Stoer
Trams 1987
Alk, Alkmaar, 1986, ISBN 90 6013 830 9
Gerard Stoer
Trams 1988
Alk, Alkmaar, 1987, ISBN 90 6013 840 6
Gerard Stoer
Trams 1989
Alk, Alkmaar, 1989, ISBN 90 6013 852 X
Wim Streefland & Wim van Reen
De Gemeente Tram Nijmegen
Pirola, Schoorl, 1986, ISBN 90 6455 047 6
Fred Thomas
Hoe ontstaat een dienstregeling
Spoorwegserie II
Nederlandse Spoorwegen, ?
J.J. Tiedema & J.J. Buikstra
Friesland rond per tram
NVBS reeks 12
Kluwer Technische Boeken, Deventer/Antwerpen, 1982, ISBN 90 201 1483 2
Geert Titsing
De Waterlandse Tram
NVBS reeks 21
Schuyt & Co., Haarlem, 1993, ISBN 90 6097 338 0
M. van der Velden, B. van 't Grunewold & M. Tjebbes
De nederlandse spoorwegen in Kleur
Schuyt & Co., Haarlem, 1986, ISBN 90 6097 220 1
M.R.A. Velthuis
Van De Dion Bouton naar DAF-standaard
Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1980, ISBN 90 288 1244 X
Wim Verboom
De Noorder-Stoomtram
Pirola, Schoorl, 1989, ISBN 90 6455 092 1
Heleen Vieveen & Henk Sijsling
Treindesign
AHA Books, Amsterdam, 1989, ISBN 90 5246 001 9
Jan Voerman
Autobussen van de haagse tram, 1924-1944
Deboektant, Klaaswaal, [1992], ISBN 90 71802 84 1
Jan Voerman
Autobussen van de haagse tram, 1946-1965, deel 2
Deboektant, Klaaswaal, [1993], ISBN 90 5534 008 1
J. Voerman
De nadagen van neerlands stoom- en motortrams
Elmar, Rijswijk, 1989, ISBN 90 6120 690 1
H. Waldorp
Onze nederlandse stoomlocomotieven
Alk, Alkmaar, 1981, ISBN 90 6013 909 7
Martin Wallast
Rotterdamse autobussen, 1928-1968
Deboektant, Klaaswaal, [1991], ISBN 90 71802 65 5
Martin Wallast
75 Jaar autobussen in Rotterdam
-, 1981
Martin Wallast
Autobussen in Nederland
Elmar, Rijswijk, 1987, ISBN 90 6120 591 3
J.C. de Wilde
Het trambedrijf van de NZH, van Spaarnestad tot Residentie
NVBS reeks 13
Kluwer Technische Boeken, Deventer/Antwerpen, 1985, ISBN 90 201 1754 8
G.L.S. Willemse
Van Arend tot TT
Alkenreeks 92
Alk, Alkmaar, ?
G.L.S. Willemse
De laatste stoomlocs
Alkenreeks 147
Alk, Alkmaar, ?
N.J. van Wijck Jurriaanse
Stoomlocomotieven van de Nederlandse Spoorwegen
Spoorwegen in Nederland deel 1
Wyt, Rotterdam, 1972, ISBN 90 6007 517 X
N.J. van Wijck Jurriaanse
De Nederlandsche Centraal Spoorwegmaatschappij
Spoorwegen in Nederland deel 2
Wyt, Rotterdam, 1973, ISBN 90 6007 527 7
N.J. van Wijck Jurriaanse
Andere locomotieven van de Nederlandse Spoorwegen
Spoorwegen in Nederland deel 3
Wyt, Rotterdam, 1974, ISBN 90 6007 537 4
N.J. van Wijck Jurriaanse
De Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij, t/m 1890
Spoorwegen in Nederland deel 4
Wyt, Rotterdam, 1975, ISBN 90 6007 547 1
N.J. van Wijck Jurriaanse
De Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij, 1890-1920
Spoorwegen in Nederland deel 5
Wyt, Rotterdam, 1977, ISBN 90 6007 557 9
N.J. van Wijck Jurriaanse
Lokaalspoor- en tramwegen van de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij
Spoorwegen in Nederland deel 7
Wyt, Rotterdam, 1978, ISBN 90 6007 577 3
N.J. van Wijck Jurriaanse
De stalen getrokken rijtuigen van de Nederlandse Spoorwegen
Spoorwegen in Nederland deel 8
Wyt, Rotterdam, 1980, ISBN 90 6007 587 0
N.J. van Wijck Jurriaanse
Van stoom tot stroom, het blokkendozenmaterieel van de N.S.
Alk, Alkmaar, 1980, ISBN 90 6013 906 2
H. Zandbergen, E.J. Broekema & A. Jansen
De stoomtrams van Drenthe en Oost-Groningen
Trams en tramlijnen deel 15
Wyt, Rotterdam, 1972, ISBN 90 6007 652 4
H. van 't Hoogerhuijs, J.M. Moerland & B.A. Schenk
Trams 1990
Alk, Alkmaar, 1989, ISBN 90 6013 862 7
-
Bestuurdershandboek
Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam, 1981
-
Vernieuwen en veranderen
Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam, 1982, ISBN 90 9000 302 9
-
Stoomtram Hoorn-Medemblik, gids en rollend materieel
Stichting tot behoud van stoomtrammaterieel, ?
-
Van omnibus tot trolleybus
NVBS reeks II
E.J. Brill, Leiden, 1964
-
Trams en treinen in het spoorwegmuseum
Nederlands Spoorwegmuseum, Utrecht, 1978